Historische foto`s

Ynze Stuiver vervuld kennelijk zijn dienstplicht en  rust daar  even van uit op de zijleuning bij de Jiskebrêge. Het café rechts werd een paar jaar later afgebroken, en daarmee verdween het hart uit de buurtschap Het Meer. Daarvoor was er een toneel- en een kaartclub; Plaatselijk Belang vergaderde er en er werd het nieuws van alledag besproken; kortom, het was het sociale middelpunt van de dorpsgemeenschap.  Op de achtergrond ziet u de eerste woonboten in de Schoterlandse Compagnonsvaart verschijnen.  

Een foto gemaakt in de zestiger jaren van de vorige eeuw, vanaf de "Jiskebrêge" In   het vroege voorjaar werd op een zaterdag de Koningin Juliana wandeltocht vanuit Heerenveen gelopen. Het was een grote manifestatie met soms wel 10.000 deelnemers. De wandelaars zijn op weg terug naar de Schouwburg, waar de start en de finish was. Gurbe Brandsma was nog volop actief met zijn fietsenzaak. Van het huidige benzinestation is hier nog geen spoor te bekennen. Op die plek was toen nog het buurtwinkeltje van de familie Meyer. Ook toen al was er aanplant van jonge bomen.

Het "Jiskepaed" omstreeks 1960. Het huis op de voorgrond was het brugwachtershuis. Nu familie Sietsma. De huizen er achter zijn in de loop der tijd afgebroken. Eén huis - het voorste - is afgebrand. Het hokje helemaal achteraan werd gebruikt door de gemeentelijke reinigingsdienst. In de gemeente Heerenveen was nog geen algemene riolering. Veel huizen hadden nog "hûsketontsjes".  Die werden hier geleegd en de eindproducten later met pramen afgevoerd door de wijk aan de rechterkant van de huizen. De boeren gebruikten het voor bemesting van hun weilanden. U zult begrijpen dat  het, vooral in de zomer, flink stonk. De aanstaande mestvergistingsinstallatie is er niks bij. De toenmalige bewoners van Het Meer spraken met gevoel voor understatement van "de chocoladefabriek".

Het moet de strenge winter van 1946 zijn. Voor het eerst werden er na de oorlog weer tochten georganiseerd. Hier komen deelnemers aan de Zestien Dorpentocht door Het Meer. Kaartje op de borst gespeld. De foto is genomen vanaf het vaste gedeelte van de "Jiskebrêge". Links ziet u nog de tramrails met op de bomen de witte misttekens voor de machinist. In 1947 zou de tramlijn worden opgeheven. Het kereltje links in het zwart, dat met open mond de matadoren gadeslaat, is - u raadt het al - uw verslaggever! In tegenstelling met Evert van Bentum, die toen al flink pindakaas at, is het met hem op de schaats nooit wat geworden.

Een foto van ± 1960. Gemaakt vanaf het oude viaduct. Er kwamen steeds meer woonboten.De vaart door Het Meer bleek een ideale ligplaats te zijn. Bijna geen scheepsvaart verkeer meer en vlak langs de weg gelegen, dus prima bereikbaar. In 1966 was het uit met de pret. De woonboten moesten allemaal verhuizen  naar de Leeuwarderstraatweg. De boerderij rechts was van Tiemen Dijksma, nu loopt er de weg naar het Abe Lenstra stadion. 

Het Meer omstreeks 1955. De woonboten dringen hoe langer hoe meer richting oost. Waar de man met de fiets staat, begint tegenwoordig, even verderop, de fietstunnel.

Een prachtige winterfoto vanaf het viaduct. De berijpte bomen geven nog extra dimensie aan het toch al nostalgische plaatje. Het zal in de zestiger jaren van de vorige eeuw geweest zijn,

Dit is een foto die ooit ergens in Het Meer gemaakt is. U kijkt in zuidelijke richting. Via het contactformulier kunt u insturen, waar u denkt dat het is. Onder de goede inzenders wordt niets verloot, maar u vergaart er wel onsterfelijke roem mee!

Links ziet u nog juist de boerderij waar nu Volbeda Bloemen is gevestigd. In 1923 was het een erg droge zomer. Er was nog geen waterleiding in Het Meer. De regenwaterputten waren leeg. Het Plaatselijk Belang (ook toen al!) liet een praam met een waterbak van de melkfabriek "Het Meer", gevuld met water, dat ze hadden opgehaald bij de watertoren in Heerenveen, door de Compagnonsvaart varen. Voor 1 cent de emmer konden de mensen water kopen Voor dit "watermanagement" uit de oude doos was niet Willem Alexander, maar Willen Ketellapper, die op het "Jiskelan" woonde, van stal gehaald.

Dit is een oudje, Ik denk zo omstreeks 1910, Het kleine huisje links achter was de woning van de brugwachter van de Jiskebrege. Tussen de mast en de giek van het tjalkje ziet u nog net het huis waar nu de familie A. de Vries, Het Meer .. , woont. Het skutsje vervoerd vermoedelijk "dwingel", zeg maar, de voorloper van compost. Achter het schutsje ligt een praam, waar de dwingel - of terpaarde -  ingeladen werd en vervolgens via de wijken, als bemesting, over de landerijen werd verspreid.

Nog zo'n oudje. Een foto uit het tijdschrift Fen Fryske Groun, van 1925. De Compagnonsvaart wordt uitgebaggerd. We zijn hier ter hoogte van het tegenwoordige tankstation Tango. De drie huizen rechts staan er nu nog in ongeveer  dezelfde vorm. Het vierde huis van rechts is afgebroken.

Ook al weer verleden tijd. Gebouwd in 1954 heeft het oude viaduct zo'n 50 jaar dienst gedaan. Hoeveel auto's zouden er in die tijd overheen gereden zijn? Nu is de plek waar ooit het viaduct de vaart kruiste, nauwelijks meer terug te vinden.

Dit is de Pastorielaan en de Pastoriesingel met de Spekbrug, genoemd naar de slagerij links. De straat heet nu de Zonnebloemstraat. Het sluisje regelde het waterpeil van en naar de polder er achter. In de verte, waar de bomen nog juist te zien zijn, was het ziekenhuis, annex armenhuis gevestigd. Zieken uit De Knipe die hier dringend naar toe moesten (en in die tijd was het altijd dringend, als je naar het ziekenhuis moest) gingen vaak liggend in een bootje hier langs. Niks geen ambulance met loeiende sirene, hooguit een kwakende eend.

Hier een plaatje van twee vissende kinderen, midden op het bartje over de wijk naar het "Jiskelan". Hierlangs voeren de open pramen met het eindproduct uit de betonnen ondergrondse silo's naar de boeren in de omtrek, die het vervolgens als bemesting over hun land verspreiden.

Helemaal aan het begin van Het Meer. In de verte is nog juist de Asbrug te zien. De Heide- en Nieuwburen werden intensief gebruikt als laad- en loskaden. Bijna alle vervoer ging nog over het water. Tot aan Jubbega toe werden de goederen over water getransporteerd. Vaak alleen met mankracht; duwen met een vaarboom We kunnen ons de bedrijvigheid, die er toen op het water heerste, nauwelijks meer voorstellen.